نگاهی به گذشته در تاریخچه صنعت دریایی: انفجار، غرق شدن و تلفات تانکر حمل مواد شیمیایی Bow Mariner در تاریخ ۲۸ فوریه 2004

در ۲۸ فوریه ۲۰۰۴ درست هنگامی که خدمه مشغول تمیز کردن متیل ترت بوتیل اتر (MTBE) از مخزن بار شماره هشت بودند، تانکر حمل مواد شیمیایی Bow Mariner آتش گرفت و منفجر شد. Bow Mariner یک نفتکش حمل مواد شیمیایی 570 فوتی با پرچم سنگاپور به حساب می‌آمد که در سال 1982 ساخته و توسط یک شرکت یونانی به نام Ceres Hellenic Shipping اداره می‌شد. این نفتکش متعلق به Odfjell USA بود که دفتر مرکزی آن در هیوستون قرار داشت.

کشتی یک ساعت و نیم بعد در 45 مایلی سواحل ویرجینیا از سمت جلو غرق شد. از 27 خدمه حاضر در این کشتی، تنها 6 نفر وارد یک جان پناه دریایی شدند و نجات یافتند. بقیه آن‌ها طی این حادثه دردناک فوت یا مفقود شدند.

محموله ۳ میلیون گالنی الکل اتیلیک کشتی به همراه تمام سوخت آن طی حادثه مذکور در دریا رها شدند.

تحقیقات گارد ساحلی ایالات متحده نشان می‌داد که یکی از عوامل مؤثر در بروز این حادثه، عدم اجرای صحیح سیستم مدیریت ایمنی، کیفیت و حفاظت از محیط زیست توسط متصدی مربوطه بود.

تحلیل عمیق حادثه

تحقیقات نشان می‌داد که کاپیتان کشتی دستورالعمل‌های ایمنی را نقض کرده بود، زیرا وی در مقطعی دستور داده بود که مخازن بار مملو از بخار برای تمیز کردن باز شوند. هرچند تحقیقات هیچ‌گاه نتوانست علت اصلی انفجار را دقیقا مشخص کند.

کاپیتان Efstratios Kavouras دستور باز کردن ۲۲ مخزن را داد که قبلا متیل ترت بوتیل اتر (MTBE) را در خود جای داده بودند. به گفته بازرسان گارد ساحلی، این برخلاف رویه‌های ایمنی عادی برای یک تانکر بوده و هرگونه توضیح یا بهانه را نادیده گرفتند. این گزارش همچنین به این نتیجه رسید که خدمه در مورد رویه‌های ایمنی، آموزش ضعیفی دیده‌ بودند و ارتباط حرفه‌ای مناسب بین افسران یونانی کشتی و خدمه فیلیپینی وجود نداشته است؛ درنهایت ترکیب این عوامل، به حادثه کشته‌شدن خدمه کشتی منجر شد.

گارد ساحلی ایالات متحده معتقد بود که انفجار ناشی از احتراق مخلوط سوخت/هوا بوده است؛ اما منبع احتراق نتوانست مشخص شود. Bow Mariner محموله MTBE خود را مورخ 24 ژانویه 2004 در الجبیل عربستان سعودی بارگیری کرده و بخشی از آن را در نیویورک مورخ 25 فوریه 2004 تخلیه کرده بود. انفجار زمانی رخ داد که کشتی در نزدیکی سواحل ویرجینیا راهی هیوستون بود. این کشتی 3.1 میلیون گالن الکل اتیلیک را به همراه 192904 گالن سوخت نفت سنگین و 48266 گالن سوخت دیزل حمل می‌کرد.

در این گزارش آمده است که مخازن کشتی شسته نشده و یا به صورت مکانیکی تهویه نشده بودند و غلظت بخارات بالاتر از حد انفجار برای MTBE بود. کاپیتان دستور داد همه دریچه‌های مخازن بار را باز کنند که این عمل به بخارات اجازه داد در سطح عرشه پخش شده و خدمه را در معرض خطر انفجار ناشی از یک جرقه تصادفی قرار دادند.

متاسفانه احتراق، دو انفجار بزرگ با فاصله کمتر از دو دقیقه در تاریخ 28 فوریه 2004 ایجاد کرد که منجر به آسیب دیدن سازه گشته و کشتی طی مدت زمان ۱ ساعت و 32 دقیقه غرق شد. سه خدمه که بهبود یافته بودند، بر اثر قرار گرفتن در معرض انفجار و سایر جراحات جان خود را از دست دادند. ۱۸ نفر دیگر برای همیشه مفقود شدند. از این میان فقط شش نفر زنده ماندند.

منبع:

1. MaritimeCyprus